HPV’nin serviks kanseri ile ilişkisinin ortaya çıkarılmasını takiben bu virüs üzerindeki geniş araştırmalar HPV aşılarını gündeme getirmiştir. Aşılama sisteminin topluma yayılması ile serviks kanser öncesi lezyonları ve serviks kanserlerinin büyük bir kısmını engellemek ve hatta genital siğillerden kurtulmak artık olası görülmektedir.
Kişinin riskli tipteki bir HPV’yi kapması ile serviks kanseri olması arasındaki süre 15-20 yılı bulmaktadır. HPV aşısı ile ilgili şu anda alacağımız koruyucu önlemlerin bize başarı olarak yansımaları da doğal olarak 15-20 yılı bulacaktır.
HPV aşıları virüs benzeri partiküller içeren ancak virüsün yaptığı etkiyi oluşturmaksızın yalnızca vucudun bağışıklık sistemini harekete geçirerek, kişinin uzun süreli HPV’ye dirençli hale gelmesini sağlayan aşılardır.
Aşı Türleri
Günümüzde dörtlü (Tip 16,18,6,11 benzeri) aşılar ve ikili (Tip 16,18) aşılar uygulamaya geçmiştir.
Bu iki aşı ile ilgili çalışmalardaki ortak sonuçlar nelerdir?
HPV aşılarının kişiler tarafından kolay tolere edilebildiği, yüksek oranda bağışıklanmanın sağlanabildiği, dirençli HPV enfeksiyonu ve HPV enfeksiyonları ile ilişkili klinik hastalığın azaltılmasında etkili oldukları ve bivalan aşı ile oluşan antikor titresinin daha uzun süreli olduğudur.
Türkiye’de hangi aşılar var?
Şu an tüm dünyada proflaktik HPV aşısı olarak önerilen 2 çeşit aşı vardır
I. Gardasil
Merck firması (MSD) tarafından geliştirilen "Gardasil" dörtlü aşı olup HPV tip 16,18,6,11’e benzer partikülleri içerir ve serviks kanserleri ile prekanseröz lezyonları haricinde dış genital bölgede bulunan siğilleri de önleyicidir. Aşının bir kez yapıldıktan 2 ve 6 ay sonra tekrarlanması gereklidir.
II. Cervarix
GlaxoSmithKline firması tarafından üretilen "Cervarix" ikili aşıdır ve HPV tip 16 ile 18’e benzer partikülleri içerir. Özellikle servikal kanser ve prekanserleri önlemeye yöneliktir. Oluşan antikor tiresi uzun süre yüksek seviyelerde kalıcıdır. Aşının bir kez yapıldıktan 1 ve 6 ay sonra tekrarlanması gereklidir.
3 doz uygulama sonrasında etkilidirler. 4-5 yıl sonra aşının yenilenmesinin gerekli olup olmadığı konusunda yeterli bilgi yoktur.
Gebelikte uygulanmaları önerilmez. Ancak emziren kişilerde her iki HPV aşısı da yapılabilir. Aşı sonrası vücudun alerjik reaksiyon vermesi önemsizdir ve tek yan etkileridir.
Aşının yapılmasındaki en uygun dönem 9 ile 26 yaş arasıdır. Ancak en ideali 20 yaşından önce ve ilk cinsel ilişki başlamadan yapılmasıdır. Çünkü HPV’nın yerleşmesi en çok adolesan dönemde olmaktadır. Yaşla birlikte bu görülme sıklığında azalmalar görülmektedir. Etkinliği bir miktar azalsa da 46 yaşına kadar yapılmasında bir sakınca bulunmamaktadır.
ÖNEMLİ: Aşılama sonrasında serviks kanseri riski tamamen bitmez, bu nedenle serviksin taranmasına devam edilmelidir.
Bunun için aşılanan bireyler 30 yaşından itibaren 5 yıllık aralarla 3 kez smear testi ile taranmalıdırlar.